Pandemia COVID-19 a gospodarka Unii Europejskiej – instrumenty antykryzysowe oraz implikacje dla budżetu UE i jej państw członkowskich

Na przełomie lat 2019–2020 gospodarka światowa doświadczyła spowolnienia, będącego efektem pandemii COVID-19. Negatywne reperkusje podjętych działań, związane m.in. ze spowolnieniem aktywności gospodarczej, doświadczyły wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE). Celem artykułu jest przedstawienie skutków pandemii dla gospodarki UE oraz identyfikacja wybranych działań podjętych przez UE i wdrażanych instrumentów na rzecz przeciwdziałania implikacjom COVID-19 w roku 2020 oraz zaplanowanych na lata 2021–2027. Autorki starają się odpowiedzieć na pytania: (1) Czy podjęte przez Komisję Europejską (KE) działania oraz tymczasowe środki pomocy państwa będą oddziaływać pozytywnie na ograniczenie negatywnych implikacji kryzysu gospodarczego i społecznego wywołanego pandemią? (2) Czy zaproponowane instrumenty i źródła ich finansowania przygotowane w celu zapewnienia odbudowy gospodarki UE są wystarczające?

W artykule stawiana jest hipoteza, że planowane instrumenty finansowe, wdrażane na poziomie UE, powinny do pewnego stopnia ograniczyć negatywne implikacje pandemii, jednakże konieczne jest prowadzenie ścisłej współpracy państw członkowskich i instytucji europejskich w zakresie koordynacji podejmowanych działań i realizowanych instrumentów, warunkującej większą ich skuteczność. W artykule wykorzystano metodę opisową, normatywną i diachroniczną. Analiza wprowadzonych działań zaradczych na poziomie UE oraz na poziomie państwa członkowskiego (Polski) prowadzi do sformułowania wniosku, że mimo wprowadzonych przez KE działań zapobiegawczych kryzysowi gospodarczemu, ciężar przeciwdziałania skutkom epidemii spoczywa głównie na państwach, których rządy wprowadziły pakiety antykryzysowe.